Op 12 juni 2025 opende Prinses Margarita in de Amsterdamse Houthavens het gloednieuwe Houthavens Botanique, een pocketpark dat het belang en de kracht van de buitenruimte benadrukt. Voor Erwin Stam was het ontwerpen van deze stadsoase een langgekoesterde wens. En wat hem betreft blijft het hier niet bij: “Het is een plek om even tot rust te komen, waar je even stil wilt staan. In de dagelijkse hectiek van deadlines en stress is hier ruimte voor bezinning en nieuwe ideeën. In de beslotenheid van het park kunnen mensen echt connectie maken met elkaar. Nederland verdient echt meer van dit soort groenplekken binnen het publieke domein.”
Samenwerking
De feestelijke, zonovergoten middag begon met een gesprek tussen Prinses Margarita, Erwin Stam, Eijk van Otterloo, Dirk Ebben en Mitra van Raalten. Houthavens Botanique is ontstaan vanuit de wens tot optimalisatie en vergroening van de openbare ruimte. Initiator Eijk van Otterloo, directeur van het naastgelegen vastgoedbedrijf Heren2 en eigenaar van verschillende panden in de Houthavens: “We hebben een groen hart. Het is doodzonde om zo’n perceel, dat de komende tien jaar niet ontwikkeld kan worden, niet om te toveren tot een groen baken te midden van alle gebouwen hier.”
Stam, oprichter van Erwin Stam Tuinstudio, zag direct kansen voor het braakliggende terrein. Met zijn creatieve kracht, ontwerptalent en botanische kennis werd hij de aanjager van de groene identiteit van Houthavens Botanique. Als regisseur van het landschap bewaakte hij in samenspel met Heren2 en Boomkwekerij Ebben het verhaal, de sfeer en de materialisatie van het nieuwe stadspark. Stams ontwerpen kenmerken zich door een dynamische balans tussen klassiek design en innovatieve ontwikkelingen en aandacht voor biodiversiteit, duurzaamheid en klimaatverandering. Door verbinding te zoeken tussen het stadsleven en de natuur, tussen opdrachtgever en omgeving en tussen rust en reuring geeft hij ziel aan zijn projecten. Ook in Houthavens Botanique is Stams signatuur te ontdekken: een omsloten plek met een rijke gelaagdheid van groen, een helder lijnenspel en aandacht voor de mens. “Als je voelt wat deze plek doet, dan wil je hier ook blijven”, aldus Stam.
Samen met zijn multidisciplinaire team gaf Stam Houthavens Botanique vorm naar voorbeeld van pocketparken die hij zag in New York en Parijs: “Het park is compact, je zou het spreekwoordelijk in je zak kunnen steken. Maar het heeft een grote impact op de buurt.” Zijn kennis van en liefde voor tuinen en parken wereldwijd geeft internationale allure en kwaliteit aan zijn ontwerp, waarmee hij bovendien wil bijdragen aan een gezonde leefomgeving waarin groenbeleving essentieel is. Voor Stam zorgt de ultieme buitenruimte voor verdieping en verrijking: “Ik wil dat er rust is, dat je je er prettig voelt. Dat je er even uit bent, dat je alles vergeet. Dat je snapt dat een tuin je heelt. Een goede buitenleefruimte moet verlichting kunnen bieden, op alle fronten.”
Boomkwekerij Ebben uit Cuijk zorgde voor de bomen en planten in Houthavens Botanique. Vanuit een gezamenlijk gedeelde visie dat een balans tussen groen en stenen bijdraagt aan het welzijn van de mens, creëerden Ebben en Stam al diverse projecten. Met Houthavens Botanique willen zij, net als Heren2, kwaliteit geven aan de publieke ruimte. Dirk Ebben, directeur van het familiebedrijf waar de passie voor de natuur al vijf generaties lang in het bloed zit, omschreef het als volgt: “Ons leefklimaat kan niet zonder de impact van groen.” Samen met Stam selecteerde hij een aantal bijzondere bomen en planten die bestand zijn tegen de uitdagingen van de stedelijke omgeving.
Dat land en water elkaar raken bij Houthavens Botanique is te zien in de gigantische mural van kunstcollectief Innerfields uit Berlijn. Om de vijf jaar vindt aan de naastgelegen kades SAIL plaats, het grootste maritieme evenement ter wereld. Het thema van SAIL 2025 is United by Waves, dat ook de titel is van de muurschildering. Voor Mitra van Raalten, directeur van SAIL 2025 en samen met Heren2 en het street art-platform Writer’s Block
initiatiefnemer van de mural, symboliseert het werk de verbinding tussen mens en natuur die zij met SAIL nastreeft, maar ook terugziet bij Houthavens Botanique. Stam streeft hier naar nog meer artistieke (pop-up)initiatieven en creatieve inventies om zo een inspirerende en eigentijdse verbinding tussen natuur en kunst tot stand te brengen.
Opening
Houthavens Botanique werd officieel geopend door Prinses Margarita. Met haar bedrijf De Parme Design ontwerpt zij op de natuur geïnspireerde juwelen en weet zij op artistieke wijze de schoonheid, de beleving en het belang van het buitenleven te benadrukken. Haar sieradenlijnen zijn gebaseerd op de organische vormen van de natuur, zoals het eikenblad. “De eik is een oerboom en ook boom van de toekomst. Prachtig hoe deze hier midden in het park staat”, zo merkte zij op.
Met De Parme Design ondersteunt Prinses Margarita verschillende projecten van Trees for All, een stichting die zich al meer dan 25 jaar inzet voor een bosrijke wereld. “Zo kan ik iets teruggeven aan de natuur, die voor mij een eindeloze inspiratiebron is.” Als beschermvrouwe van Trees for All wil Prinses Margarita aandacht vragen voor het planten van bomen in Nederland en in het buitenland en moedigt ze mensen aan deel te nemen aan natuurherstelactiviteiten. Het concept van Houthavens Botanique sluit naadloos aan bij haar missie. “We onderschatten nog weleens het belang van groenruimte in onze steden. Deze is van essentieel belang voor goede ideeën, voor goede onderlinge verhoudingen en geeft de nodige inspiratie”, zo besloot Prinses Margarita. De zaadjes die zij strooide als openingshandeling staan symbool voor de groei van Houthavens Botanique. Nu in Amsterdam, maar wat Stam betreft ooit ook op andere plekken in Nederland. Én daarbuiten.
Fotografie Chantalle Laurent
Storytelling: Karin van Lieverloo
Juli 2025 © KaaT | Kunst & teksT
